Τι είναι η ραγοειδίτιδα; 

Η ραγοειδίτιδα (Uveitis) είναι φλεγμονή συνήθως του μεσαίου στρώματος του ματιού, το οποίο ονομάζεται ραγοειδής χιτώνας. Ακόμα όμως και φλεγμονές του αμφιβληστροειδούς ή του σκληρού κι επισκλήριου χιτώνα κατατάσσονται στις ραγοειδίτιδες. Μπορεί να προκληθεί τόσο από μολυσματικές όσο και από μη μολυσματικές αιτίες. Ο ραγοειδής αποτελείται από τον χορειοειδή, το ακτινωτό σώμα και την ίριδα.

Η ραγοειδίτιδα συνήθως δεν είναι σοβαρή. Οι πιο σοβαρές όμως περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσουν ακόμα και πλήρη, μόνιμη απώλεια της όρασης εάν δεν αντιμετωπιστούν εγκαίρως.

Συμπτώματα της ραγοειδίτιδας;

Τα ακόλουθα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν σε ένα ή και στα δύο μάτια:

• σοβαρή ερυθρότητα στα μάτια
• πόνος
• σκοτεινά κινούμενα στίγματα σημεία στο οπτικό πεδίο (floaters)
• ευαισθησία στο φως
• θολή όραση

Αιτίες;

Η αιτία της ραγοειδίτιδας είναι συχνά άγνωστη και πολλές φορές εμφανίζεται σε υγιή άτομα. Ενίοτε σχετίζεται με κάποια πάθηση όπως κάποιο αυτοάνοσο ή μόλυνση από ιό ή βακτήριο.

Μια αυτοάνοση πάθηση εμφανίζεται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται σε ένα ή περισσότερα όργανα του οργανισμού. Κάποια από τα αυτοάνοσα που σχετίζονται με ραγοειδίτιδα είναι τα παρακάτω:

• Η ρευματοειδής ή άλλου είδους αρθρίτιδα
• Η αγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτια
• Η ψωρίαση
• Η ελκώδης κολίτια
• Η Νόσος Kawasai
• Η νόσος του Crohn
• Η σαρκοείδωση
• Ο Λύκος
• Η νόσος του Wegener
• Η νόσος Αδαμαντιάδη – Behcet
• Σκλήρυνση κατά πλάκας

Οι λοιμώξεις είναι μια άλλη αιτία ραγοειδίτιδας. Ενδεικτικά αναφέρονται οι παρακάτω:

• AIDS
• έρπης
• αμφιβληστροειδίτιδα από κυτταρομεγαλοϊό (CMV)
• ιός του Δυτικού Νείλου
• σύφιλη
• τοξοπλάσμωση
• φυματίωση
• ιστοπλάσμωση

Δίαγνωση

Η δίαγνωση γίνεται αρχικά μέσω της κλινικής εξέτασης. Κατόπιν αποφασίζεται εάν είναι αναγκαίες η παραπομπή σε ιατρό ειδικό στα αυτοάνοσα καθώς κι εξετάσεις αίματος, ακτινογραφία θώρακος, μαγνητική τομογραφία κ.ο.κ.

Τύποι ραγοειδίτιδας

Πρόσθια ραγοειδίτιδα (anterior uveitis)

Η πρόσθια ραγοειδίτιδα αναφέρεται συχνά ως «ιρίτιδα» επειδή προσβάλει την ίριδα. Η ίριδα είναι το έγχρωμο μέρος του ματιού στο πρόσθιο ημιμόριο. Η ιρίτιδα είναι ο πιο κοινός τύπος ραγοειδίτιδας και γενικά εμφανίζεται σε υγιείς ανθρώπους. Μπορεί να επηρεάσει το ένα μάτι ή και τα δύο ταυτόχρονα. Η ιρίτιδα είναι συνήθως ο λιγότερο σοβαρός τύπος ραγοειδίτιδας.

Μέση ραγοειδίτιδα (uveitis intermedia)

Η μέση (ή διάμεση) ραγοειδίτιδα προσβάλει το μεσαίο τμήμα του ματιού και ονομάζεται επίσης ιριδοκυκλίτιδα. Αφορά κυρίως το ακτινωτό σώμα το οποίο είναι το μέρος του ραγοειδούς μεταξύ της ίριδας και του χοριοειδούς χιτώνα. Αυτός ο τύπος ραγοειδίτιδας μπορεί να εμφανιστεί σε κατά τα άλλα υγιείς, αλλά έχει συνδεθεί με ορισμένες αυτοάνοσες ασθένειες όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας .

Οπίσθια ραγοειδίτιδα (posterior uveitis)

Η οπίσθια ραγοειδίτιδα μπορεί επίσης να αναφέρεται ως χοριοειδίτιδα, χοριοαμφιβληστροειδίτιδα ή αμφιβληστροειδίτιδα. Ο ιστός και τα αιμοφόρα αγγεία του χοριοειδούς είναι σημαντικά λόγω του ότι τροφοδοτούν τον αμφιβληστροειδή. Αυτός ο τύπος ραγοειδίτιδας εμφανίζεται συνήθως σε άτομα με λοίμωξη από ιό, παράσιτο ή μύκητα. Μπορεί επίσης να εμφανιστεί σε άτομα με αυτοάνοσο.

Η οπίσθια ραγοειδίτιδα τείνει να είναι η πιο σοβαρή μορφή ραγοειδίτιδας επειδή μπορεί να προκαλέσει ακόμα και νέκρωση στον αμφιβληστροειδή ή το οπτικό νεύρο.  Η οπίσθια ραγοειδίτιδα είναι η λιγότερο συχνή μορφή ραγοειδίτιδας.

Πανραγοειδίτιδα

Όταν η φλεγμονή επηρεάζει όλα τα κύρια μέρη του οφθαλμού, ονομάζεται πανραγοειδίτιδα. Πρόκειται για έναν συνδυασμό ευρημάτων και συμπτωμάτων κι από τους τρεις τύπους ραγοειδίτιδας.

Πώς αντιμετωπίζεται η ραγοειδίτιδα;

Η θεραπεία της ραγοειδίτιδας εξαρτάται από την αιτία και τον τύπο. Συνήθως, αντιμετωπίζεται μόνο με οφθαλμικές σταγόνες. Σε βαρύτερα περιστατικά είναι αναγκαία η συστηματική θεραπεία. Εάν η ραγοειδίτιδα είναι απόρροια συστηματικής νόσου η θεραπεία στρέφεται κυρίως στην αντιμετώπιση της τελευταίας. Ο στόχος της θεραπείας είναι η μείωση της φλεγμονής στο μάτι.

Ακολουθούν οι κοινές επιλογές θεραπείας για κάθε τύπο ραγοειδίτιδας:

• Η θεραπεία της πρόσθιας ραγοειδίτιδας ή της ιρίτιδας περιλαμβάνει τη χρήση σκούρων γυαλιών, οφθαλμικών σταγόνων για τη διαστολή της κόρης καθώς και σταγόνων στεροειδών.

• Η θεραπεία για της οπίσθιας ραγοειδίτιδας μπορεί να περιλαμβάνει συστηματική λήψη στεροειδών, ενέσεις γύρω από το μάτι και επισκέψεις σε ειδικούς για τη θεραπεία της πιθανής υποκέιμενης λοίμωξης ή αυτοάνοσης πάθησης. Ενίοτε είναι αναγκαία η συστηματική λήψη ανοσοκατασταλτικών παραγόντων και αντιβιοτικών.

• Η θεραπεία της μέσης ραγοειδίτιδας περιλαμβάνει τοπική και συστηματική λήψη στεροειδών ή άλλων ανοσοκασταλτικών φαρμάκων.

Πιθανές επιπλοκές από ραγοειδίτιδα

Η ραγοειδίτιδα χωρίς θεραπεία μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές, όπως:

• καταρράκτη
• μόνιμη θόλωση του κερατοειδούς
• οίδημα ωχράς κηλίδας
• γλαύκωμα
• αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς
• ατροφία του οπτικού νεύρου

Ανάρρωση και πρόγνωση

Η πρόσθια ραγοειδίτιδα συνήθως υποχωρεί κατόπιν ολίγων ημερών θεραπείας. Η οπίσθια είναι δυσκολότερα αντιμετωπίσιμη κι εμφανίζει συνήθως βραδύτερη αποκατάσταση.  Δεν είναι σπάνιες οι υποτροπές. Μπορεί να διαρκέσει για μήνες να προκαλέσει μόνιμη βλάβη στην όραση.

Πώς μπορεί να προληφθεί η ραγοειδίτιδα;

Η αναζήτηση κατάλληλης θεραπείας για αυτοάνοση ασθένεια ή λοίμωξη μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της ραγοειδίτιδας. Η ραγοειδίτιδα σε υγιή άτομα είναι δύσκολο να αποφευχθεί, καθώς η αιτία δεν είναι γνωστή.Η έγκαιρη δίαγνωση και θεραπεία είναι σημαντικές για τη μείωση του κινδύνου απώλειας της όρασης, η οποία μπορεί να είναι πλήρης και μόνιμη.