Τι είναι η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας;
Η ωχρά κηλίδα είναι μια μικρή περιοχή στον αμφιβληστροειδή στο πίσω μέρος του ματιού που σας επιτρέπει να δείτε λεπτομέρειες και να εκτελείτε δραστηριότητες όπως η ανάγνωση και η οδήγηση. Όταν η ωχρά κηλίδα δεν λειτουργεί σωστά, η κεντρική όραση μπορεί να επηρεαστεί από θολότητα, σκοτεινές περιοχές ή παραμόρφωση. Η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας επηρεάζει την ικανότητά σας να βλέπετε κοντά και μακριά και μπορεί να κάνει κάποιες δραστηριότητες – όπως το πλεξιμο ή την ανάγνωση – δύσκολη ή αδύνατη.
Αν και η εκφύλιση ωχράς κηλίδας μειώνει την όραση στο κεντρικό τμήμα του αμφιβληστροειδούς, συνήθως δεν επηρεάζει την περιφερειακή ή πλευρική όραση του οφθαλμού. Για παράδειγμα, θα μπορούσατε να δείτε το περίγραμμα ενός ρολογιού, αλλά να μην μπορείτε να διαβάσετε τι ώρα είναι.
Για αυτό η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας από μόνη της δεν έχει ως αποτέλεσμα την ολική τύφλωση. Ακόμη και σε πιο προχωρημένες περιπτώσεις, οι άνθρωποι εξακολουθούν να έχουν κάποια χρήσιμη όραση και είναι συχνά σε θέση να φροντίσουν τον εαυτό τους. Σε πολλές περιπτώσεις, ο αντίκτυπος της εκφύλισης της ωχράς κηλίδας στην όρασή σας μπορεί να είναι ελάχιστος.
Τι προκαλεί εκφύλιση της ωχράς κηλίδας;
Πολλοί ηλικιωμένοι αναπτύσσουν αλλουώσεις της ωχράς κηλίδας ως μέρος της φυσικής διαδικασίας γήρανσης του σώματος. Υπάρχουν διάφοροι τύποι προβλημάτων της ωχράς κηλίδας, αλλά το πιο συνηθισμένο είναι η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας (AMD). Ο ακριβής λόγος για τον οποίο αναπτύσσεται δεν είναι γνωστός και καμία θεραπεία δεν είναι ομοιόμορφα αποτελεσματική. Η AMD είναι η κύρια αιτία σοβαρής απώλειας όρασης στους λευκούς άνω των 65 ετών.
Οι δύο πιο συνηθισμένοι τύποι εκφύλισης ωχράς κηλίδας είναι “ξηρά” (ατροφική) και η “υγρή” (εξιδρωματική). Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν τη “ξηρά” μορφή της AMD. Προκαλείται από τη γήρανση και την αραίωση των ιστών της ωχράς κηλίδας. Η απώλεια όρασης είναι συνήθως σταδιακή και μπορεί να περάσει για χρόνια απαρατήρητη. Η “υγρή” μορφή εκφύλισης της ωχράς κηλίδας αντιπροσωπεύει περίπου το 10% όλων των περιπτώσεων AMD. Αυτό προκύπτει όταν σχηματίζονται μη φυσιολογικά αιμοφόρα αγγεία κάτω από τον αμφιβληστροειδή στο πίσω μέρος του ματιού. Αυτά τα νέα αιμοφόρα αγγεία διαχέουν υγρό ή αίμα και θολώνουν την κεντρική όραση. Η απώλεια όρασης μπορεί να είναι γρήγορη και σοβαρή.
Ποια είναι τα συμπτώματα της εκφύλισης της ωχράς κηλίδας;
Η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας μπορεί να προκαλέσει διάφορα συμπτώματα σε διαφορετικούς ανθρώπους. Η κατάσταση μπορεί να μην είναι αισθητή στα αρχικά στάδια της. Μερικές φορές μόνο ο ένας οφθαλμός χάνει όραση ενώ ο άλλος συνεχίζει να βλέπει καλά για χρόνια, κάνοντας δυστυχώς την ασθένεια να περνάει απαρατήρητη. Όταν επηρεάζονται και τα δύο μάτια, η απώλεια της κεντρικής όρασης γίνεται ευκολότερα αντιληπτή.
Συνήθη συμπτώματα είναι η δυσκολία στο διάβασμα, η εμφάνιση θολών, σκοτεινών ή κενών περιοχών στο κέντρο της όρασης, η ψευδής παραμόρφωση ευθείων γραμμών.
Πώς διαγιγνώσκεται η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας;
Πολλοί άνθρωποι δεν συνειδητοποιούν ότι έχουν ένα πρόβλημα της ωχράς κηλίδας μέχρι να γίνει εμφανής η θολή όραση. Ο οφθαλμίατρός σας μπορεί να ανιχνεύσει πρώιμα συμπτώματα της AMD κατά τη διάρκεια μιας ιατρικής εξέτασης οφθαλμού που περιλαμβάνει βυθοσκόπηση και πιθανόν τομογραφία οπτικής συνοχής (OCT). Κατά την εξέταση αυτή σαρώνεται με τομές πολύ μικρότερες του χιλιοστού ο κεντρικός αμφιβληστροειδής. Η επανάληψη της εξέτασης σε τακτά χρονικά διαστήματα είναι απαραίτητη για την σίγουρη διάγνωση και εκτίμηση της εξέλιξης ενός περιστατικού.
Ποιές θεραπείες υπάρχουν για την εκφύλιση της ωχράς;
Συμπληρώματα διατροφής
Αν και οι ακριβείς αιτίες της εκφύλισης της ωχράς κηλίδας δεν είναι πλήρως κατανοητές, οι αντιοξειδωτικές βιταμίνες και ο ψευδάργυρος μπορεί να μειώσουν την επίδραση της AMD σε μερικούς ανθρώπους.
Μια μεγάλη επιστημονική μελέτη διαπίστωσε ότι τα άτομα που κινδυνεύουν να αναπτύξουν AMD μειώνουν τον κίνδυνο τους κατά περίπου 25% όταν λαμβάνουν θεραπεία με συνδυασμό υψηλής δόσης βιταμίνης C, βιταμίνης Ε, βήτα καροτίνης και ψευδαργύρου. Μεταξύ αυτών που δεν έχουν AMD ή πολύ πρώιμη AMD το συμπλήρωμα δεν φαίνεται να παρέχει ένα προφανές όφελος.
Είναι πολύ σημαντικό να θυμάστε ότι τα συμπληρώματα βιταμινών δεν είναι θεραπεία για την AMD ούτε θα αποκαταστήσουν την όραση που έχετε ήδη χάσει από την ασθένεια. Ωστόσο, μπορεί να βοηθήσουν ώστε η πρόοδος της AMD να επιβραδυνθεί. Θα πρέπει να μιλήσετε με τον οφθαλμίατρό σας για να διαπιστώσετε εάν κινδυνεύετε να αναπτύξετε προηγμένη AMD και να μάθετε εάν συνιστώνται συμπληρώματα για εσάς.
Ενδουαλοειδικές ενέσεις Αντι-VEGF
Ορισμένοι τύποι “υγρού” εκφυλισμού της ωχράς κηλίδας μπορούν να αντιμετωπιστούν με ενδουαλοειδικες ενεσεις οι οποίες δεσμεύουν και απενεργοποιούν χημικές ενώσεις στόχους που είναι κρίσιμοι στην γέννηση μη φυσιολογικών αιμοφόρων αγγείων κάτω από τον αμφιβληστροειδή. Η διαδικασία είναι πολύ απλή, ασφαλής, διαρκεί μόνο μερικά λεπτά και πραγματοποιείται σε εξωτερική βάση σε χειρουργική αίθουσα.
